نقد فیلم Lisa Frankenstein | روزهای دردناک سینما

فیلم Lisa Frankenstein اثری در ژانر کمدی ترسناک و عاشقانه محصول ۲۰۲۴ است که تِمی تینیجری نیز دارد.

Lisa Frankenstein با حال و هوای تینجری بنا است تا فیلمی ترسناک ، کمدی و عاشقانه باشد و باید گفت که هیچکدام از آن‌ها نیست. فیلم نه کمدی بلد است نه چیزی از ترس می‌فهمد و توانایی ساخت یک عشق حتی کلیشه‌ای و سطحی مرسوم دبیرستانی را دارد.

متاسفانه امروزه کلمه جدیدی که مدام استفاده می‌شود “سینمای سرگرمی” است. اصطلاحی که ظاهرا منجر به این موضوع شده که هر شخصی با هر فیلمنامه بی سر و ته و مبتذلی با یک ادعای پوچ مبنی بر سرگرمی چنین آثار فاجعه‌ای را ساخته و منتشر کند. سرگرمی و سرگرم کردن مخاطب در سینما امری بسیار مقدس بوده و قطعا بخشی از هدف اصلی هر اثر سینمایی است. اما در حال حاضر این اصطلاح تبدیل به مسابقه‌ای برای ساخت فیلم‌های درجه هزارم نه یک بار مصرف بلکه بدون ارزش حتی برای اتلاف وقت شده است. دیدن چنین روزهایی برای هر عشق سینمایی قطعا دردناک است.

جدا از آنکه فیلم Lisa Frankenstein تا چه حد بد و مبتذل است، مواجه شدن با روزهایی که چنین فیلمی جرئت ساخته شدن پیدا می‌کند و شخصی به خود اجازه ساخت و انتشار چنین اثری را می‌دهد بسیار ناراحت‌کننده می‌باشد. سینما به چه روزی افتاده است که افرادی بستر را برای تولید چنین آثاری آماده می‌بینند؟ اگر سینما به این حال و روز نیفتاده بود هرگز شخصی به خود اجازه نمی‌داد تا همچین خزعبلی را تحت عنوان یک اثر سینمایی بسازد.

فیلم Lisa Frankenstein به طور قطع ارزش و لیاقت توجه و نقد شدن را ندارد. نقد کردن یک اثر خود ارزشی به اثر می‌دهد بدان معنا که این فیلم حرفی دارد و می‌توان آن را نقد کرد حال آنکه نقد منفی باشد یا مثبت. البته که این فیلم از آن دست آثاری است که پس از پایان فقط باید به سر تا سر آن فکر کرد و خندید. اما از بد روزگار گذر بنده با این فیلم به یکدیگر خورده است و در ادامه به نقد این فیلم ماقبل نقد، ماقبل مبتذل، ماقبل بد، ماقبل سینما و تمام ماقبل‌های دیگر خواهم پرداخت.

فیلم Lisa Frankenstein با تیتراژی آغاز می‌شود که در آن قصه پسری را می‌بینیم که عشق زندگی او رهایش کرده و در نهایت پسر بر اثر برخورد صاعقه از دنیا رفته و در قبرستانی به خاک سپرده شده است. حال Lisa Frankenstein قصه دختری به نام لیسا را روایت می‌کند که مدام به آن قبرستان سر زده و بر سر قبر آن پسر حاضر شده و با او حرف می‌زند، دلیل این کار مثل اکثر لحظات فیلم مشخص نیست.

لیسا به تازگی مادر خود را در حادثه‌ای دلخراش از دست داده است. این حادثه او را به آدمی منزوی و کم‌حرف تبدیل کرده است. پدر لیسا با زنی به اسم جنت آشنا شده و ازدواج می‌کند که جنت نیز خود دختری به نام تِفی دارد. لیسا و تفی حال حکم دو خواهر را دارند که در یک مدرسه یکسان نیز تحصیل کرده و در کل ارتباط خوبی با یکدیگر دارند. لیسا که شخصی تنها و اجتماع گریز است شبی آرزو می‌کند تا کاش می‌توانست پر کنار پسر از دنیا رفته آن قبرستان متروکه باشد و سپس آرزوی او برآورده شده و آن پسر زنده می‌شود. حال این مرده به زندگی برگشته رفته رفته دوباره از شمایل یک جسد به سمت زنده بودن حرکت می‌کند.

از توضیح قصه که بگذریم اولین ایرادی که در Lisa Frankenstein مشخص است، اتفاقات غیر واقعی در فضا و دنیایی کاملا رئال است. یعنی در یک فضای رئالیستی ما شاهد اتفاقات فانتزی هستیم که هیچ منشا و دلیل تخیلی خاصی نیز در فیلم ندارند. این اتفاقات بدون هیچگونه منطق روایی از زمین و آسمان رخ می‌دهند تا در نهایت فیلمنامه پاره پاره چنین اثر ضعیفی را تشکیل دهند. مثال‌های فراوانی در این زمینه وجود دارد که اشاره به آن‌ها اتلاف وقت گران‌بهای شما خواهد بود. یک مورد از آن به دستگاه سولاریوم بازمی‌گردد.

ایراد بعدی که در فیلم Lisa Frankenstein وجود دارد نبود هیچگونه شخصیت‌پردازی در اثر است. دختری که مشخص نیست چه می‌خواهد و دنبال چیست و از گور برگشته‌ای که بجز چند ثانیه تیتراژ عملا هیچ چیزی از او نمی‌دانیم. لیسا دختری منزوی و افسرده است که پس از ورود از گور برگشته به زندگی او ناگهان تبدیل به دختری برون‌گرا و اجتماعی می‌شود و در انتخاب لباس دست به انتخاب‌های شاد و عجیب می‌زند. این تحول در این کاراکتر چه زمانی و چگونه رخ می‌دهد؟ سیر و نقطه عطفی که در آن این تحول رخ می‌دهد کجاست؟ جواب مشخص است، هیچ‌جا. اصلا اثر چیزی به نام فیلمنامه ندارد که ما به دنبال تحول کاراکتر و نقطه شروع و پایان و ترسیم مسیری برای آن باشیم.

همانقدر نقص شخصیت‌پردازی وجود دارد، عشق بین لیسا و از گور برگشته نیز مضحک است. این عشق حتی سطحی و کلیشه‌ای و دبیرستانی هم نیست. فیلم در واقع همان تیپیکال تینیجری را هم نمی‌تواند بسازد. از گور برگشته‌ای که هیچ چیزی از آن نمی‌دانیم چرا عاشق لیسا می‌شود؟ از ابتدا تا پایان این اثر سوال‌های بی‌جواب است. بحث دیگر نیز مربوط به همذات‌پنداری است. مخاطب باید با کدام کاراکتر در این اثر بی سر و ته همراه باشد؟ با دختر و پسری که در سطح شهر آدم می‌کشند؟ فیلم بر ضد لیسا است و ابدا نمی‌تواند از او کاراکتری سمپاتیک و از عشقش با از گور برگشته رابطه‌ای احساسی برای مخاطب بسازد. فیلم در نهایت همانقدر که بی سر و ته شروع شده بود تمام می‌شود و در این مسیر نه می‌تواند سرگرمی سطحی بسازد و نه می‌تواند مخاطب را به حس وادار کند. در مجموع هدف از ساخت چنین فیلمی مشخص نیست.

در پایان باید گفت فیلم Lisa Frankenstein حتی بدرد اتلاف وقت نیز نمی‌خورد. اثری که حتی همان کلیشه‌های تکراری حوصله سربر را نمی‌تواند بسازد تا ثابت کند کلیشه ساختن هم شاید کار سختی باشد. فیلمی ماقبل سینما که حتی ارزش پرداخت و نقد کردن را هم ندارد. همین چند خط برای پرداخت به آن کافی است و امیدواریم که حال و روز سینما بهتر باشد.